De Vlaamse beroepsvereniging voor het boekenvak lanceerde vorige week een persbericht met de halfjaarcijfers voor de sector. Zoals verwacht dropen daar de olijfolie en de braadboter van af. Van enig boekennieuws was ’s anderendaags in de berichtgeving nog amper iets te bespeuren. Cijfers werden hertaald tot een breed uitgesmeerd verhaal van clashende koks en de uitgeholde tegenstelling tussen graantjespikkerij en vetsmelterij. Eens te meer werd de indruk gewekt dat de boekenwereld leeft bij de gratie van waanzinnige volumes kookboeken, strips en hier of daar een verdwaalde maar gehypete roman. Misschien is het goed om toch eens de focus te verleggen van de omzetmakers naar de inhoudmakers.
Ter illustratie een voorbeeld van hoe het kan lopen als het echt om de inhoud draait.
In de vroege lente belde Luc Vermeersch me. Ik kende de man niet. Hij legde me uit zaakvoerder te zijn van Helbig, een bedrijf dat etaleersystemen voor de retail produceert. Daarnaast is zijn hobby – bier brouwen – behoorlijk uit de hand gelopen waardoor hij nu ook zijn Brouwerij De Leite professioneel verder uitbouwt. Enigszins aarzelend vertrouwt hij me toe in alle stilte aan een boek te werken. ‘Misschien zit daar geen boek in’, voegt hij er onzeker aan toe. Wat daarop volgde was voor mij enkel verbazing. Het manuscript was net zo openhartig als origineel en eigenzinnig. Zijn loopbaan kronkelde tussen een paar multinationals en familiebedrijven tot aan zijn sprong naar het ondernemerschap. Op vandaag stuurt hij zijn bedrijf aan met een bijzondere aandacht voor mensen en waarden. Zo staat op elk bureau een telraam dat schouderklopjes bijhoudt, luidt een scheepsbel de medewerkers bijeen om positief nieuws te melden, moeten klachten van klanten niet irriteren maar innoveren en sluit men er systematisch elke mail af ‘met hartelijke groeten’. Uit dat alles distilleert hij zijn verhaal; heel erg kwetsbaar, dus met ook die passages waar hij het in dat lange traject verkeerd aanpakte. Toppers en sissers wisselen mekaar af: het zakenleven zoals het in werkelijkheid is. Intussen baant zijn boek zich een weg midden de doelgroep: ‘Ondernemen met hoge goesting/gisting’ – zo heet het boek -, werd als extraatje meegegeven bij het afscheid van Luc als provinciaal voorzitter van ondernemersorganisatie Etion. Hij gaat de boer op om aan de hand van zijn boek andere ondernemers te inspireren en organiseert brouwerijbezoeken waaraan een lezing gekoppeld is. De heerlijke reacties van lezers zijn hartverwarmend.
Dit boek staat erg ver van de toplijstjes van de boekhandel, net zoals zoveel duizenden andere boeken. So what? Het vindt zonder meer zijn uitgekiende plaats. Waarschijnlijk wordt het hoogtijd om voortaan de diversiteit van het aanbod aan nieuwe en vernieuwende boeken als troef uit te spelen. Voorwaarde is dan wel dat de zorg om een sterke inhoud het wint van de obsessieve cijferdrang. Of nemen we een voorbeeld aan de brouwerijsector waar microbrouwerijtjes met een kleinschalige productie voor heel veel kleur en net zoveel smaak zorgen? Wat mij betreft: met heel veel goesting!